روغن گیربکس یکی از مهم ترین مایعات خودرو است که نقشی بسیار حیاتی در جعبه دنده دارد. عمده مشکلاتی که در سیستم انتقال قدرت خودرو به وجود می آید در اثر خرابی یا کم شدن روغن گیربکس ایجاد می شوند. برای این که جعبه دنده خودرو به خوبی عمل و عمر مفید آن افزایش پیدا کند، نیاز به مراقبت و رسیدگی پیوسته دارد. بنابراین تعویض به موقع  روغن و فیلتر آن الزامیست. به طور معمول این روغن را براساس نوع جعبه دنده و باتوجه به توصیه کمپانی تولید کننده خودرو انتخاب و تعویض می کنند.

با وجود تمام آن چه که گفته شد، عده ای نسبت به تعویض روغن گیربکس بی توجهی می کنند که با این کار اشتباه، باعث به وجود آمدن مشکلات جدی برای خودروی خود و خرج تراشی های اضافی می شوند. اگر مایلید بدانید که بهترین زمان تعویض روغن گیربکس چه موقع است، در ادامه محتوا با ما همراه باشید.

چرا باید روغن گیربکس را تعویض کنیم؟

ممکن است برای عده ای سوال باشد که آیا باید روغن گیربکس را تعویض کنیم؟ در جواب می گوییم بله روغن تمامی خودروهای قدیمی و جدید با گیربکس های دستی و اتوماتیک را باید در زمان مشخص تعویض کنید، زیرا در صورت عدم رسیدگی و پایین آمدن کیفیت روغن، فرآیند روانکاری با مشکل روبه رو و پس از مدتی قطعات جعبه دنده دچار فرسودگی و استهلاک می شوند و هزینه های سنگینی روی دست شما می گذارند. بنابراین بهتر است هر چند وقت یکبار سطح و کیفیت روغن گیربکس را بررسی کنید و در صورت نیاز برای تعویض آن اقدام نمایید.

در صورتی که روغن گیربکس را سر موقع خود تعویض نکنید، در عملکرد کلاچ ها مشکل به وجود می آید و در نهایت آسیب زیادی می بینند.

نکات مهم تعویض روغن گیربکس

بهتر است هرچند وقت یکبار روغن گیربکس خودروی خود را چک کرده و درصورت نیاز آن را تعویض کنید. چک کردن روغن گیربکس زمان زیادی نیاز ندارد. از آن جایی که روغن گیربکس هیچ گاه دچار سوختگی نمی شود، دلیل کم شدن آن تنها می تواند وجود نشتی باشد. همچنین این روغن در اثر استفاده طولانی مدت کیفیت و کارایی خود را از دست می دهد و در صورتی که به آن توجه نشود، پس از مدت کوتاهی قطعات گیربکس معیوب می شوند.

اگر مالک یک خودرو با گیربکس اتوماتیک هستید، می توانید پس از روشن و گرم کردن خودرو (کار کردن خودرو به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه)، دنده را در حالت P قرار دهید. سپس سیخ گیج را خارج کرده و پس از تمیز کردن، آن را مجددا تا آخر فرو کرده و خارج کنید. اگر سطح روغن پایین تر از خط دوم بود باید حتما آن را تعویض کنید.

ضمنا برای این که کیفیت روغن را نیز بسنجید، می توانید گیج را با انگشت لمس کنید. روغن گیربکس باید رنگی آلبالویی و شفاف داشته باشد. قهوه ای، تیره و کدر بودن روغن نشانه از دست رفتن کیفیت آن است.

هنگام سرویس گیربکس تنها روغن گیربکس نیست که باید عوض شود، بلکه تعویض فیلتر آن در صورت نیاز هم الزامیست. برای اطلاع از وضعیت صافی روغن گیربکس باید کارتل را باز و کیفیت آن را بررسی کنید.

ضمنا دقت کنید که وجود براده آهن و آثار گرد و غبار در روغن گیربکس نشانه خرابی آن است. فارغ از این که چه مدت زمانی از آخرین تعویض روغن گیربکس گذشته است، باید حتما آن را مجددا تعویض کنید.

آیا امکان تعویض روغن گیربکس در خانه وجود دارد؟

بررسی وضعیت روغن گیربکس خودروهای دستی به آسانی خودروهای اتوماتیک نیست و بهتر است این کار در تعمیرگاه انجام شود. در تعمیرگاه های تخصصی گیربکس خودرو، علاوه بر چک کردن وضعیت روغن گیربکس و تعویض آن، مشکلاتی که باعث عملکرد نادرست خودروهای دنده اتوماتیک و سفت شدن خودروهای دنده دستی می شود را نیز شناسایی و تعمیر می کنند.

بنابراین بهتر است حتما جهت تعویض این روغن به یک فرد متخصص مراجعه کرده و از او برای تعویض روغن گیربکس کمک بگیرید.

بهترین زمان تعویض روغن گیربکس

در دفترچه راهنمای هر خودرو به زمان تعویض روغن گیربکس آن اشاره شده است. اگرچه کمپانی سازنده هر خودرو این زمان را تعیین می کند و اکثر افراد طبق این دستورالعمل مایعات خودرو را تعویض می کنند، اما زمان تعویض این روغن به شرایط رانندگی بستگی دارد و راننده بهتر است با درنظر گرفتن شرایطی که از خودرو استفاده کرده است در این جهت اقدام کند.

در کشور ما و خصوصا در کلان شهرها که معمولا وضعیت خیابان ها، جاده ها و همچنین ترافیک های سنگین به گونه ای است که راننده را به تعویض کردن مداوم دنده وادار می کند، بهتر است طبق پیشنهاد ما هر ۲۰ هزار کیلومتر برای بررسی و تعویض روغن گیربکس به تعمیرگاه مراجعه کنید هرچند باز هم می گوییم که این زمان کاملا به شرایط رانندگی بستگی دارد و براین اساس بین ۲۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر متغیر است. در ادامه برای این که بتوانید تشخیص دهید که چه زمانی باید روغن گیربکس را تعویض کنید، علائم خرابی این روغن را تک به تک بررسی می کنیم.

علائم خرابی روغن گیربکس

با مشاهده هریک از علائمی که به آن ها اشاره می کنیم، فورا روغن گیربکس خودروی خود را تعویض کنید تا شاهد بروز مشکلات در این بخش بسیار مهم خودرو نباشید.

• اگر در هر صورت ( چه حالت ایستاده و چه در حال حرکت) از طرف گیربکس خودروی شما صداهای غیرعادی به گوش رسید، بهتر است در نخستین گام وضعیت روغن آن را بررسی کنید.
• در صورتی که تعویض دنده خودرو به سختی انجام شود، ممکن است مشکل از طرف روغن گیربکس باشد.
• جا نرفتن دنده نیز یکی از علامت هاییست که هشدار تعویض روغن گیربکس را می دهند.
• اگر خودروی شما نشتی روغن گیربکس داشته باشد، احتمال پایین آمدن سطح آن وجود دارد، بنابراین بهتر است در صورت مشاهده هرگونه نشتی روغن قرمز با بوی نفت به تعمیرگاه مراجعه کنید.
• اگر روغن گیربکس خاصیت خود را از دست داده باشد، دیگر به رنگ قرمز و شفاف نیست. قهوه ای و کدر شدن این روغن نشانه خرابی و وجود ناخالصی نظیر براده آهن در آن است.
• در صورتی که آب وارد روغن گیربکس شود، رنگ آن فورا تغییر می کند و به حالت شیری در می آید که نشانه خراب شدن روغن گیربکس و فرا رسیدن زمان تعویض آن است.

سخن پایانی

سیستم انتقال قدرت خودرو خصوصا گیربکس های اتوماتیک در اثر گرمای بیش از حد که معمولا در شرایط رانندگی سخت، آب و هوای بد و ترافیک های سنگین اتفاق می افتد، دچار مشکل می شود. کارشناسان ما با تجربه زیادی که در این زمینه دارند به شما توصیه می کنند که هر ۲۰ هزار کیلومتر، جهت بررسی و تعویض روغن گیربکس به تعمیرگاه مراجعه کنید.

از آن جایی که ممکن است تصور کنید سرویس گیربکس کار راحتی است به شما تذکر می دهیم که این کار به هیچ عنوان راحت نیست و باید حتما توسط یک فرد حرفه ای انجام شود، زیرا او خراب شدن روغن را تشخیص می دهد و طبق صلاحدید خود آن را با یک روغن باکیفیت و استاندارد تعویض می کند، در صورتی که سطح روغن خیلی پایین باشد به دنبال دلیل آن می گردد و در صورت روغن ریزی محل نشتی را به خوبی پیدا و تعمیر می کند.